صف‌بندی‌های سیاسی ـ اجتماعی در ایران

«بازار» در جوامع اسلامی و به ویژه شیعی مذهب، ارتباط نزدیکی با محافل دینی از قبیل حوزه‌های علمیه، مساجد و هیأت‌های مذهبی داشته است. این نزدیکی و آمیختگی تنها به همجواری کالبدی بازار و مسجد منحصر نمی‌شد، بلکه فراتر از آن، نوعی همبستگی و پیوند را میان بازاریان و روحانیون در صف‌بندی‌های اجتماعی ـ سیاسی تشکیل می‌داد. بسیاری از تحلیل‌گران داخلی و خارجی که دربارة مناسبات میان اقشار مختلف جوامع شیعی، و نیز جامعه‌ی ایران مطالعه کرده‌اند، بر این باورند که پیوند میان این دو قشر، چیزی فراتر از روابط میان آنها با اقشار دیگر مثل دولتیان، نظامیان، صنعتگران، کشاورزان و روشنفکران بوده است.